Zaznacz stronę

Skanowanie podatności i testy penetracyjne to kluczowe elementy wzmacniania infrastruktury IT organizacji przed potencjalnymi zagrożeniami oraz zapewnienia cyberbezpieczeństwa. Choć oba procesy mają na celu poprawę bezpieczeństwa systemu, różnią się one podejściem, technikami oraz zakresem działania. Warto podkreślić, że audyt bezpieczeństwa systemu to formalny proces oceny stanu zabezpieczeń całego systemu, oparty na normach i specyfikacjach, podczas gdy test penetracyjny koncentruje się na praktycznym sprawdzeniu odporności na ataki poprzez przeprowadzeniu symulowanych ataków. Ten wpis na blogu wyjaśnia te różnice, aby umożliwić Ci skuteczne wdrożenie obu podejść w ochronie zasobów IT Twojej organizacji.

Wprowadzenie do bezpieczeństwa systemów

Bezpieczeństwo systemów to fundament ochrony danych i infrastruktury każdej organizacji przed coraz bardziej wyrafinowanymi cyberprzestępcami. Współczesne zagrożenia, takie jak ransomware, wykorzystują luki w oprogramowaniu i systemach, stanowiąc poważne ryzyko dla integralności i dostępności kluczowych zasobów. Cyberprzestępcy nieustannie poszukują podatności, które mogą zostać wykorzystane do przeprowadzenia ataku, kradzieży danych lub zakłócenia działania infrastruktury. 

Banner jak powinien wyglądać plan cyberbezpieczeństwa - NetAlly w Stovaris

Dlatego usuwanie podatności poprzez regularne aktualizacje, audyty oraz wdrażanie poprawek bezpieczeństwa jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka. Przykłady znanych podatności, takich jak CVE-2012-1723, CVE-2013-0431, CVE-2018-12808 czy CVE-2019-1458, pokazują, jak szybko mogą zostać wykorzystane przez złośliwe oprogramowanie, jeśli nie zostaną odpowiednio załatane. Szybka reakcja na wykryte luki oraz ciągłe monitorowanie stanu bezpieczeństwa systemów pozwala skutecznie chronić dane i infrastrukturę przed nowymi zagrożeniami.

Rodzaje testów bezpieczeństwa

W praktyce cyberbezpieczeństwa istnieją różne rodzaje testów bezpieczeństwa, które pozwalają na kompleksową ocenę odporności systemów i infrastruktury. Testy penetracyjne polegają na symulowaniu ataku na infrastrukturę lub sieć klienta w celu wykrywania i wykorzystania luk, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie. Testy white box to podejście, w którym testerzy mają pełny dostęp do informacji o badanym systemie, co umożliwia szczegółową analizę zabezpieczeń i wykrywanie nawet ukrytych słabości. Z kolei testy black box polegają na samodzielnym pozyskiwaniu informacji przez zespół testujący, bez wcześniejszej wiedzy o systemie, takie podejście najlepiej odzwierciedla rzeczywiste działania cyberprzestępców. Istnieją także testy gray box, które stanowią połączenie obu metod, dając testerom częściowy dostęp do informacji o infrastrukturze. Wybór odpowiedniego rodzaju testów zależy od celów organizacji oraz zakresu testów penetracyjnych, a ich przeprowadzenie pozwala na skuteczne wykrywanie i eliminowanie luk w zabezpieczeniach.

Porównanie kluczowych cech skanowania podatności i testów penetracyjnych

Skanowanie podatności polega na wysyłaniu zapytań do infrastruktury IT i analizie odpowiedzi w celu wykrycia znanych podatności. Zakres skanowania obejmuje również aplikacje oraz usługi działające w infrastrukturze IT, które często są celem ataków i mogą zawierać luki bezpieczeństwa. Testy penetracyjne z kolei naśladują taktyki i techniki stosowane przez hakerów, aby zasymulować rzeczywisty cyberatak i zidentyfikować luki bezpieczeństwa, które można wykorzystać.
Poniższa tabela przedstawia kluczowe różnice między tymi dwiema metodami:

Atrybut

Skanowanie podatności

Testy penetracyjne

Podejście

Obronne, skupia się na wykrywaniu i łagodzeniu zagrożeń

Ofensywne, polega na ataku w celu ujawnienia luk

Źródła danych

Wykorzystuje regularnie aktualizowaną bazę znanych podatności

Korzysta z publicznych źródeł informacji o technikach ataków

Zakres

Może obejmować wszystkie elementy infrastruktury (sieć, serwery, chmura)

Ma jasno określony cel i zakres, np. test zabezpieczeń Wi-Fi

Priorytety

Skupia się na podatnościach o największym ryzyku

Symuluje ataki na najbardziej krytyczne zasoby IT

Automatyzacja

Zazwyczaj zautomatyzowane

Wymaga wiedzy eksperckiej, wykorzystuje kreatywność człowieka

Częstotliwość

Regularne i ciągłe

Iteracyjne, kolejne testy ulepszane na podstawie wcześniejszych wyników

Lokalizacja

Zależna od wykrytej podatności (np. centra danych, chmura)

Zależna od celu, może być to atak zewnętrzny lub wewnętrzny

Wyniki

Automatyczne raporty z zaleceniami działań naprawczych

Raporty opisujące luki i rekomendacje ograniczenia zagrożeń

Zgodność z regulacjami

Pomaga spełniać wymagania, np. RODO, PCI DSS, HIPAA

Również wspiera zgodność z przepisami

Różnice w kompetencjach zespołów blue team i red team

Oceny bezpieczeństwa zwykle angażują dwa odrębne zespoły. Zespół blue team działa defensywnie, stosując skanowanie podatności i zabezpieczenia, podczas gdy red team działa ofensywnie, przeprowadzając testy penetracyjne i ataki socjotechniczne. Warto podkreślić, że kompetencje pentesterów, w tym techniczne kompetencje pentesterów oraz posiadane certyfikaty, mają kluczowe znaczenie dla skuteczności testów penetracyjnych i potwierdzają kwalifikacje zespołu.

Coraz częściej wdraża się również koncepcję purple team, łączącą działania obu zespołów dla zwiększenia skuteczności.

Kompetencje

Blue Team

Red Team

Znajomość systemów zabezpieczeń, np. firewalli i IDS

Tak

 

Obsługa narzędzi do testów penetracyjnych, np. Kali Linux, Metasploit

 

Tak

Wiedza o politykach bezpieczeństwa i przepisach

Tak

Tak

Analiza ruchu sieciowego i obsługa skanerów

Tak

 

Przeprowadzanie testów penetracyjnych

 

Tak

Umiejętność identyfikacji i łagodzenia podatności

Tak

Tak

Tworzenie exploitów

 

Tak

Monitorowanie alertów i incydentów

Tak

 

Techniki socjotechniczne (np. phishing)

 

Tak

Zbieranie informacji o podatnościach

Tak

Tak

Zasady bezpieczeństwa: skanowanie podatności vs. testy penetracyjne

Oba procesy, skanowanie i testowanie, uzupełniają się wzajemnie, oferując kompleksowe podejście do ochrony organizacji. Polityki bezpieczeństwa powinny zawierać dedykowane sekcje dla obu tych działań. Warto pamiętać, że doświadczenie zespołów przeprowadzających testy penetracyjne znacząco wpływa na skuteczność wykrywania i eliminowania zagrożeń.

Zawartość polityki

Skanowanie podatności

Testy penetracyjne

Cele

Proaktywne wykrywanie i łagodzenie podatności

Ocena skuteczności zabezpieczeń i identyfikacja luk

Zakres

Infrastruktura IT (systemy, aplikacje, sieć, dane), częstotliwość, narzędzia

Wskazane zasoby, rodzaje testów (wewnętrzne/zewnętrzne), dozwolone techniki

Odpowiedzialność

Blue team – skanuje, analizuje i wdraża środki zaradcze

Red team – symuluje ataki i raportuje luki

Procedury

Definiowanie zakresu, harmonogram, wykonanie, przechowywanie wyników, raportowanie, priorytetyzacja

Autoryzacja, zakres, limity, wykonanie ataków, dokumentacja, raportowanie, priorytetyzacja

Poufność

Identyfikacja interesariuszy, wymagania dot. poufności

Jak wyżej – może obejmować dostawców i klientów

Zgodność z przepisami

Np. RODO, PCI DSS, HIPAA

Jak wyżej

Należy również uwzględnić wpływ użytkowników na bezpieczeństwo systemu, ich świadomość, wiedza i właściwe postępowanie mogą znacząco ograniczyć ryzyko powstania podatności.

Co zrobić po przeczytaniu tego artykułu?

  • Skanowanie podatności i testy penetracyjne to niezbędne praktyki dla każdej organizacji dbającej o bezpieczeństwo IT i zgodność z przepisami. Regularne przeprowadzanie obu tych procesów pozwala nadążyć za dynamicznie zmieniającym się krajobrazem zagrożeń.
    Jeśli chcesz bardziej zaangażować się w testowanie bezpieczeństwa, rozważ następujące kroki:
  1. Zidentyfikuj kluczowe zasoby IT w Twojej organizacji.
  2. Sprawdź, jak często są wykonywane skanowania i testy penetracyjne.
  3. Dowiedz się, czy w organizacji działają zespoły blue, red lub purple team.
  4. Poznaj narzędzia używane przez te zespoły.
  5. Zdecyduj, czy chcesz dołączyć do zespołu defensywnego (blue) czy ofensywnego (red).
  6. Opracuj plan rozwoju wiedzy i umiejętności niezbędnych do pracy w wybranym zespole.

Jeśli interesuje Cię rola w blue team, warto przyjrzeć się analizatorowi sieci CyberScope firmy NetAlly. W ciągu kilku minut możesz podłączyć go do sieci (kablowej lub bezprzewodowej), przeprowadzić kompleksowe skanowanie i wykryć słabe punkty.

Pamiętaj: przed wykonaniem jakiegokolwiek skanowania lub testu zawsze uzyskaj zgodę właściciela sieci.

    Zalety testów penetracyjnych

    Testy penetracyjne to jedno z najskuteczniejszych narzędzi w walce z cyberzagrożeniami. Pozwalają one na identyfikację i eliminację słabych punktów w infrastrukturze oraz sieci, zanim zostaną one wykorzystane przez cyberprzestępców. Dzięki testom penetracyjnym możliwa jest rzetelna ocena skuteczności zabezpieczeń systemu, wykrywanie luk w oprogramowaniu i systemach oraz weryfikacja odporności na różnego rodzaju ataki. Testy penetracyjne pomagają chronić nie tylko dane, ale także firmowe know-how, patenty i inne wrażliwe informacje. Są szczególnie wskazane w organizacjach, gdzie część zespołu pracuje zdalnie, co zwiększa powierzchnię potencjalnych ataków. Regularne przeprowadzanie testów penetracyjnych pozwala na bieżąco monitorować poziom bezpieczeństwa i skutecznie reagować na nowe zagrożenia.

    Wdrożenie zaleceń po testach bezpieczeństwa

    Wdrożenie zaleceń po przeprowadzonych testach bezpieczeństwa to kluczowy krok w procesie ochrony danych i infrastruktury przed zagrożeniami. Po zakończeniu testów klient otrzymuje szczegółowy raport, w którym zawarte są rekomendacje dotyczące usunięcia wykrytych słabości w sieci i infrastrukturze. Realizacja tych zaleceń pozwala na skuteczne usunięcie luk, minimalizując ryzyko udanego ataku oraz zwiększając poziom bezpieczeństwa organizacji. Raport z testów bezpieczeństwa, stanowi cenne narzędzie do dalszego doskonalenia polityki bezpieczeństwa i ochrony przed cyberprzestępcami. Wdrożenie rekomendacji po testach to nie tylko reakcja na wykryte zagrożenia, ale także inwestycja w długofalową ochronę danych i ciągłość działania firmy.

     

    Tekst przygotowany na podstawie artykułu:

    Pani Dr. Avril Salter – Wireless & Cyber Security Expert

    https://www.netally.com/cybersecurity/vulnerability-scanning-vs-penetration-testing/

    Zapytaj naszego specjalistę o rozwiązania NetAlly:

    Marek Chojnowski

    Product Manager
    tel. +48 885 805 516
    m.chojnowski@stovaris.pl